top of page

CUMHURİYET DÖNEMİ'NDE HALK ŞİİRİ

Dönemin Genel Özellikleri

 

-Bu dönemde halk şairleri usta-çırak olayı içinde yetişmişlerdir.

-Genel anlamda saz eşliğinde şiir söyleme geleneğinin takipçisidirler.

-Saz çalmayıp sadece şiir kaleme alan şairler de bu dönemde bulunur.

-Bu dönemin sanatçıları geleneksel konuların yanı sıra güncel konuları da eserlerinde işlemişlerdir.

-Divan şiirinin etkisi ve Farsça-Arapça sözcük kullanımı bu dönemde çok az kullanılmıştır.

 

Dönemin Temsilcileri 

Şeref Taşlıova 

 

-Sanatçı, Karslı ve güçlü bir âşıktır.

-Bu dönemin geleneğine hâkimdir.

-Âşık karşılaşmaları güçlüdür.

-İki yüzden ziyade âşık makamı bilir.

-Eserlerinde aşk, tabiat, hasret ve sosyal konuları işlemiştir.

-UNESCO tarafından "Yaşayan İnsan Hazinesi" seçildi kendileri.

-Sanatçının saza hâkimiyeti ve güçlü bir doğaçlama yeteneğinin olması önemli bir özelliğidir.

-Türksav’ın Türk dünyası ödülüne layık görülmüşlerdir.

-Birçok halk hikâyesi ve binin üzerinde şiirler kaleme almıştır sanatçı.

-Şairliğinin yanı sıra hikâye anlatma özelliği de mevcuttur.

-Televizyonlarda çeşitli mecralarda farklı âşıklık geleneğiyle ilgili röportajları vardır.

-Bütün şiirlerini "Gönül Bahçesi" adlı kitapta bir araya getirmiştir.

Eserleri 

  1. Ben Bir Şeyda Bülbül

  2. Güzel Görünür

  3. Gel

  4. Gönül Bahçesi

 

 

Neşet Ertaş 

 

-Kendilerine Bozkırın Tezenesi denilmektedir.

-Âşık Veysel etkisindedir kendileri.

-Önemli bir saz, söz ve güfte yazarıdır.

-Eserlerinde sevgiliye duyulan aşk ve özlem temaları bulunur.

-Abdallık (Tasavvuf) geleneğinin son temsilcisidir kendileri.

-Muharrem Ertaş'ın geleneğini devam ettirmiş bir sanatçıdır.

-Bozlak formunun en önemli ustasıdır.

-Kaleme almış olduğu bazı şiirlerinde "Garip" mahlasını kullandı.

-Kendilerine verilen Devlet Sanatçısı unvanını kabul etmedi.  

 

Eserleri  

  1. Kesik Çayır

  2. Kendim Ettim Kendim Buldum

  3. Yalan Dünya

  4. Tatlı Dile Güler Yüze

  5. Zahidem

  6. Neredesin Sen

  7. Gönül Dağı

 

Abdurrahim Karakoç

 

-Eserlerinde politik taşlamalar mevcuttur.

-Serbest vezinli şiiri az sayıda kaleme almıştır.

-Kaleme aldığı şiirlerini halk şiiri geleneği doğrultusunda yazdı.

-Eserlerinde önce millî söylem daha sonra İslâmî bir anlayış vardır.

-Mahalli söz dağarcığı ve ağız özelliklerini eserlerinde kullandı.

-Eserlerinin teması şunlardır: Âşık, vatan ve toplumsal bozukluklar.

 

Eserleri  

  1. Vur Emri

  2. Eli Kulakta

  3. Unutursun

  4. Kan Yazısı

  5. Hasan'a Mektuplar

  6. Gök Çekimi

  7. Haber Bülteni

  8. Dosta Doğru

 

Murat Çobanoğlu  

-Kendileri tam bir atışma ustasıdır.

-Üç bine yakın şiir kaleme almış.

-Türkülü hikâye anlatıcılığı.

-Sosyal eleştiri, toplumsal hiciv, nasihat, doğa,

sosyal konular ve vatan sevgisi eserlerinin mayasını oluşturur.

-Sazı sözü ve sesiyle geniş kitlelere ulaşmıştır.

-Kars'ta âşık kahvesi işletmeciliği.

-Kiziroğlu türküsünü Türkiye'ye tanıtmıştır kendileri.

-Kendi memleketinde adına bayramlar düzenlenir.

 

Eserleri 

  1. Öğretmen

  2. Cumhuriyet Destanı

  3. Yaradan

  4. Dertli Bülbül

Feymani 

 

-Kaleme aldığı eserlerinde Çoban Osman mahlasını kullandı.

-Karacaoğlan’ın etkisindedir sanatçı.

-Atışma alanında büyük başarıları var.

-Bütün şiirlerini Ahu Gözlüm adlı kitapta bir araya getirdi.

- "Çukurova yöresini anlatan şair" diye bilinir.

-Şiirlerde tasavvufi deyişleri de mevcuttur.

-Usta sanatçı hemen hemen her konuda şiir kaleme almıştır.

-Koşma, semai ve varsağı gibi alanlarda oldukça başarılıdır kendileri.  

 

Eserleri 

 

  1. Mevlana

  2. Ahu Gözlüm

  3. Bugün Bayramdır

  4. Anadolu

  5. Elveda

  6. Barışmam

 

 

Âşık Mahzuni Şerif 

 

-Siyasi içerikli şiirler kaleme alan sanatçı, şiirlerini saz eşliğinde söylemiş.

-Hümanist (İnsancıl) tarafı ağır basar eserlerinde.

-Dört yüze yakın plak, elliden fazla kaset ve dokuz kitap kaleme almıştır üretken sanatçı.

-Eserlerinde konuşma dilini şiirleştirme gibi kendine özgün bir tarzı benimsemiş.

-Halkın sıkıntılarını toplumcu bakış açısıyla anlatmış.

-Eserlerinde sevgi, hoşgörü ve doğruluğu işlemiştir.

 

Eserleri

  1. İşte Gidiyorum

  2. Dom Dom Kurşunu

  3. Bizden Geriler

  4. Bu Mezarda Bir Garip Var

  5. Yuh Yuh

 

Âşık Veysel Şatıroğlu  

-Tüm şiirlerinde hece ölçüsünü kullanan sanatçı, yalın bir Türkçe ile eserler kaleme almıştır.

-Şiirlerini saz eşliğinde söylemiştir.

-Dili ustalıkla kullanmıştır.

-Kaleme aldığı şiirlerinde içtenlik ve yakınlık mevcuttur.

-Şiirleri teknik bakımdan gösterişsiz ve kusursuz.

-Ahmet Kutsi Tecer, Âşık Veysel'i edebiyatımıza kazandırmış.

-Şiirlerini Ümit Yaşar Oğuzcan kitaplaştırmıştır.

-Kendileri Âşık edebiyatının son temsilcisi.

-Köy enstitüsünde saz hocalığı yapmıştır.

-Koşma ve semai gibi nazım biçimlerini eserlerinde kullandı.

-Yunus Emre, Karacaoğlan, Dadaloğlu etkisindedir kendileri.

-Toprak sevgisi, Atatürk, Cumhuriyet, yaşama sevinci, din ve tasavvuf eserlerinde işlemiş olduğu konular arasında mevcuttur.

 

Eserleri 

  1. Uzun İnce Bir Yoldayım

  2. Deyişler

  3. Güzelliğin On Para Etmez

  4. Dostlar Beni Hatırlasın

  5. Sazımdan Sesler

  6. Kara Toprak

 

Diğer Temsilciler

 

  • Âşık Dâimî

  • Davut Sulârî

  • Sefil Selimî

  • Yaşar Reyhânî

  • Ali İzzet Özkan

bottom of page