top of page

EFSANE

-Masal türünde olduğu gibi kulaktan kulağa söylenegelen ve içerisinde olağanüstü olan ve durumların olduğu uyduruk anlatılardır.

  

-Efsanenin masaldan ve destandan en önemli farkı "söylenceleri inandırma amacı" gütmesidir. Efsanelerde bir olay vardır ve bu olay halkın yüzyıllarca kulaktan kulağa söylediği bir olaydır. Efsane bu olayı inandırmak adına abartılı söylemlere kaçar.

  

-Efsaneler konusunu tarihten, dinlerden, doğa ve tabiat olaylarından, inanç ve inanışlardan esinlenerek oluşturur.

  

-Efsane ile ilgili unutulmaması gereken en önemli bilgi "Söylenenleri ikna ve inandırma amacı gütmesidir." Peki neden bu bilgi çok önemli? Çünkü efsanenin bu özelliği onu masal ve destandan ayrıştırır.

  

-İnsanoğlu doğada karşılaştığı ancak izah edemediği durumları bir olay örgüsüne dönüştürüp, hikâyeleştirerek somutlama amacı güderek halka inandırma ve empoze etme girişiminde bulunur. Efsanelerin de çıkış noktası tam olarak budur.

  

-Ezcümle insanoğlu yüzyıllarca izah edemediği, açıklayamadığı bir takım olayları gerçek veya hayali bir kahramana atfederek efsaneleştirir.

  

-Efsanelerde konu genel olarak kahramanlık, yiğitlik, cesaret gibi yoğun duyguları ateşlemedir.

  

-Manzum (şiir şeklinde) ya da mensur (düzyazı) olabilir. Düzyazı olanların dili daha sadedir.

  

-Efsanelerde çeşitli motifler vardır. Bunların en önemlisi ve Anadolu'da en bileneni "Taş Kesilme" motifidir.

 

-Efsaneler çeşitli gruplara ayrılır. Bunlar "Dinî efsaneler, tarihî efsaneler, olağanüstü olay ve durumları anlatan efsaneler ve yaratılış ile ilgili efsaneler" olarak sınıflandırılır.

  

-Edebiyatımızda "Hızır ile İlyas, Zümrüdü Anka, Şahmeran, Boş Beşik, Çoban Çeşmesi..." gibi bilindik efsaneler

bottom of page