MİLLÎ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞAİRLER-
HİSARCILAR
Hisar Akımı Genel Özellikleri
• Hem aruz hem de hece ölçüsünü ustalıkla kullanmışlardır.
• Sanatçının bağımsız bir duruş sergilemesi gerektiğini savunmuşlardır.
• Eserlerinde yaşayan, halkın konuştuğu güncel Türkçeyi tercih etmişlerdir.
• Garip akımına karşı çıkmaları, sanat anlayışlarının temelini oluşturur.
• Yurt güzellikleri ve memleket sevgisi, işledikleri başlıca temalardandır.
• Batı taklitçiliğine karşı mesafeli bir tutum benimsemişlerdir.
• Hisar ve Çınaraltı dergileri, bu anlayışın temsil edildiği başlıca yayın organları olmuştur.
• “Sanat toplum içindir” anlayışını benimseyerek halkla bağ kurmayı amaçlamışlardır.
Sanatçıları
Mehmet Çınarlı
• Hem hece ölçüsünü hem de aruz ölçüsünü başarıyla kullanmıştır.
• Geleneksel şiir anlayışını benimsemiş; eserlerinde yalın, duru ve anlaşılır bir Türkçe kullanmıştır.
• İlgili edebî derginin ve bu doğrultudaki sanat anlayışının kurucularından biri olmuştur.
• Şiirlerinde hem içerik hem de biçim yönünden yüksek bir sanat disiplini görülür.
• İşlediği temalar arasında bireysel duyarlılıklar kadar millî meseleler de yer alır.
• “Yeni Bir Dünya Kurmuşum” adlı eseriyle 1976 yılında Türkiye Vakfı Şiir Ödülü’ne layık görülmüştür.
• “Sanat toplum içindir” ilkesine bağlı kalarak eserlerinde toplumsal faydayı ön planda tutmuştur.
Eserleri
-
Bir Yeni Dünya Kurmuşum - Şiir
-
Sanatçı Dostlarım - Deneme
-
Güneş Rengi Kadehlere - Şiir
-
Gerçek Hayali Aştı - Şiir
-
Halkımız ve Sanatımız - Deneme
-
Mısralarda Gezinti - Deneme
Yavuz Bülent Bakiler
• Eserlerinde rahat, içten ve aydınlık bir üslup hâkimdir.
• Uzun yıllar çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yaparak edebiyatın yanı sıra basın hayatında da etkin bir rol üstlenmiştir.
• Millî kültür, örf ve âdetler, vatan, millet ve bayrak gibi temalar şiir ve yazılarının temel konuları arasında yer alır.
• Sanat yaşamının ilk dönemlerinde Cahit Sıtkı Tarancı ve Necip Fazıl Kısakürek’in üslubundan etkilenmiş, ilerleyen yıllarda ise kendine özgü bir şiir dili ve anlatım tarzı geliştirmiştir.
• Eserlerinde millî ve manevî değerlere bağlılık ön plandadır.
Eserleri
-
Duvak - şiir
-
Yalnızlık - şiir
-
Seninle - şiir
-
Üsküp'ten Kosova'ya – gezi yazısı
-
Türkistan Türkistan - gezi yazısı
İlhan Geçer
• Duygulara yaslanan ve içtenlikli bir anlatımla kaleme alınmış şiirlerinde güçlü bir lirik atmosfer hissedilir.
• Şiirlerinde çoğu zaman karamsar bir dünya görüşü hâkimdir.
• Hisar dergisinin kurulmasına öncülük etmiş; bir dönem derginin yazı işleri müdürlüğünü yürütmüştür.
• Şiirlerinin yanı sıra çeşitli eleştiri yazıları da kaleme alarak edebiyat dünyasına çok yönlü katkılarda bulunmuştur.
• Sanat anlayışında “sanat toplum içindir” görüşü ön plandadır.
Eserleri
-
Büyüyen Eller
-
Bir Bulut Geçti
-
Özlem Rıhtımı
-
Yeşil Çağ
Sevinç Çokum
• Her ne kadar romancı ve hikâyeci kimliğiyle öne çıksa da, şiir toplulukları içerisinde de değerlendirilmektedir.
• Sosyal içerikli romanlar kaleme almış; toplumun çeşitli kesimlerinin sorunlarını edebiyatına taşımıştır.
• Şiirsel bir anlatım ve etkileyici bir üslup, eserlerinin öne çıkan dil özellikleri arasında yer alır.
• Yeni değerlere ayak uyduramayan bireylerin yaşadığı yalnızlık ve yabancılaşma, eserlerinde sıkça ele aldığı temalardandır.
• Türk Edebiyatı dergisinde yazı işleri müdürlüğü görevinde bulunmuştur.
• Kadın karakterlerin iç dünyalarını, derin psikolojik tahlillerle yansıtarak edebiyatımızda dikkat çeken tipler oluşturmuştur.
• İstanbul’un yoksul ve orta sınıf ailelerinin yaşamları ile tarihsel arka planlar, eserlerinde sıkça işlenen diğer önemli konulardandır.
• Sanat anlayışı, “sanat toplum içindir” ilkesiyle örtüşmektedir.
Eserleri
-
Gece Rüzgarları
-
Karanlığa Direnen Yıldız
-
Hilal Görününce
-
Gül Yüzlüm
-
Deli Zamanlar
-
Zor
-
Eğik Ağaçlar
-
Çırpıntılar
-
Evlerinin Önü
-
Rozalya Ana
-
Beyaz Bir Kıyı
-
Derin Yara
Millî Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Diğer Şairler
Arif Nihat Asya
• Edebiyat dünyasında “Bayrak Şairi” unvanıyla anılmaktadır.
• Şiirlerinde aruz, hece ve serbest ölçü olmak üzere çeşitli nazım biçimlerini ustalıkla kullanmıştır.
• Vatan, millet, bayrak, kahramanlık, din, aşk ve tabiat güzellikleri gibi temalar başlıca konularıdır.
• Her ne kadar bazı şiirlerinde ölçü ve uyak kullanılmasa da, güçlü bir iç ahenk yakalamayı başarmıştır.
• Cumhuriyet Dönemi’nin en önemli rubai şairleri arasında yer almaktadır.
• Halk şiiri, divan edebiyatı ve modern şiir biçimlerinden beslendiği görülmektedir.
• Şiirlerinde millî kültür, tarih ve geleneksel değerleri başarıyla harmanlamıştır.
Eserleri
-
Köprü
-
Kökler ve Dallar
-
Dualar ve Aminler
-
Fetih Marşı
-
Rubaiyat-ı Arif
-
Kubbe-i Hadra
-
Basamaklar
-
Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor
Ahmet Kutsi Tecer
• İlk dönem şiirlerinde bireysel temalar (aşk, ölüm, ıstırap) öne çıkarken, sonraki dönemlerinde toplumsal duyarlılık taşıyan memleket şiirlerine yönelmiştir.
• Halk şiiri geleneğinden güçlü biçimde yararlanmış, bu kaynağı çağdaş şiir anlayışıyla harmanlamıştır.
• Köroğlu, Karacaoğlan, Yunus Emre gibi halk ozanları üzerine inceleme ve araştırmalar yapmış; bu alanda tiyatro ve akademik metinler üretmiştir.
• Âşık Veysel’i edebiyat dünyasına kazandıran isim olarak tanınır.
• Tiyatro eserlerinde yer yer geleneksel orta oyunu unsurlarına başvurmuştur.
• Didaktik yönü belirgin şiirler kaleme almasına rağmen asıl şöhretini lirik şiirleriyle elde etmiştir.
• Ziya Gökalp’in “Halka Doğru” ilkesinden etkilenmiştir.
• Ülkü dergisinde yayımlanan yazılarında halk kültürüne ve millî değerlere olan bağlılığı açıkça görülmektedir.
• Millî ruhun yeniden inşasında edebi katkılar sunmuş, kültürel uyanışa öncülük etmiştir.
Eserleri
-
Şiirler
-
Koçyiğit
-
Köroğlu
-
Satılık Ev
-
Köşebaşı
-
Halay
Ömer Bedrettin Uşaklı
• Şiirlerinde hece ölçüsünü tutarlı biçimde kullanmıştır.
• Memleket edebiyatı anlayışının güçlü temsilcilerindendir.
• Tüm şiirlerinde halk edebiyatı geleneğinin izleri ve biçimsel özellikleri belirgindir.
• Anadolu’nun doğal güzellikleri, Mehmetçik, Atatürk, gurbet duygusu, yalnızlık ve deniz özlemi gibi temaları işlemiştir.
Eserleri
-
Yıldızların Altında
-
Yayla Dumanı
-
Deniz Sarhoşları
-
Sarıkız Mermerleri
-
Anadolu Şiiri
Kemalettin Kamu
• Edebiyat çevrelerinde “Gurbet Şairi” unvanıyla anılmıştır.
• Şiir serüvenine aruz ölçüsüyle başlamış, daha sonra hece ölçüsüne yönelmiştir.
• Dil ve üslubu sade, sağlam ve durudur.
• Lirik nitelikli şiirleriyle tanınmıştır.
• “Ben gurbette değilim, gurbet benim içimde” dizesiyle hafızalara kazınmıştır.
• Memleket edebiyatı anlayışının öncü temsilcilerinden biridir.
• Aşk, savaş, vatan sevgisi ve Mehmetçik temalı şiirler kaleme almıştır.
• Halk şiiri geleneğinden biçimsel ve tematik düzeyde yararlanmıştır.
Eserleri
-
Gurbet
-
Bingöl Çobanları
Orhan Şaik Gökyay
• Şiirlerinde başlangıçta aruz ölçüsünü tercih etmiş, sonrasında hece ölçüsüne yönelmiştir.
• Eserlerinde destanımsı bir anlatım dikkati çeker.
• Duru ve sade bir Türkçe kullanmıştır.
• Halk edebiyatının nazım biçimlerinden ve türlerinden faydalanmıştır.
• Koçaklama, güzelleme ve kahramanlık temalı şiirleriyle öne çıkmıştır.
• “Bu Vatan Kimin?” ve “Yas” adlı şiirleriyle tanınmıştır.
• Eleştiri ve edebiyat araştırmaları da kaleme almıştır.
• Saz ve Tekke edebiyatı şiirlerini özümseyerek kendine özgü bir üslup geliştirmiştir.
• Dede Korkut üzerine yaptığı araştırmalar, edebiyat tarihçiliği açısından önem arz eder.
Eserleri
-
Bu Vatan Kimin
-
Yas
-
Destursuz Bağa Girenler
Zeki Ömer Defne
• Eserlerinde hece ölçüsünü tercih etmiştir.
• Son dönem şiirlerini serbest ölçüyle yazmıştır.
• Sade ve ince bir halk dili kullanımı dikkat çeker.
• Anadolu, işlediği başlıca temalardan biridir.
• Halk şiiri geleneğinden beslenmiştir.
• Sözcüklere sembolik anlamlar yükleme eğiliminde olmuştur.
• İlhamını çoğunlukla nesne ve olaylardan aldı.
• Sanat anlayışında, “sanat toplum içindir” görüşü hâkimdir.
Eserleri
-
Denizden Çalınmış Ülke
-
Kardelenler
-
Ilgaz
-
Ziller Çalacak
-
Sessiz Nehir
-
Yurt Güzellemeleri
Behçet Kemal Çağlar
• Şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmıştır.
• Atatürkçülük temasını işleyen şiirler kaleme almıştır.
• Edebî yaşamında “Ankaralı Âşık Ömer” mahlasını kullanmıştır.
• Faruk Nafiz Çamlıbel ile birlikte Onuncu Yıl Marşını yazmıştır.
• Halk şiiri geleneğinden beslenmiş, yurt güzellemelerine yer vermiştir.
• Şadırvan adlı edebî dergiyi yayımlamıştır.
• Millî duyguları merkeze alan tiyatro eserleri yazmıştır.
• Sanat anlayışında “sanat toplum içindir” görüşü ön plandadır.
Eserleri
-
Atilla
-
Benden İçeri
-
Çoban
-
Çalar
-
Burada Bir Kalp Çarpıyor
-
Atatürk Denizinden Damlalar
-
Erciyes'ten Kopan Çığ
-
Dolmabahçe'den Anıtkabir'e
-
Battal Gazi Destanı
Necmettin Halil Onan
• Eserlerinde önce aruz, ardından hece ölçüsünü kullanmıştır.
• "Bir Yolcuya (Dur Yolcu)" adlı şiiri, hamaset edebiyatının en etkileyici örneklerindendir.
• Şiirlerinde bireysel duygular ile millî hisleri birlikte işlemiştir.
• Yurt sevgisi, aşk, doğa ve kahramanlık, sıkça ele aldığı başlıca temalardandır.
Eserleri
-
Çakıl Taşları
-
Dur Yolcu
-
Bir Yudum Daha
Şükufe Nihal Başar
• Eserlerinde önce aruz, ardından hece ölçüsünü kullanmıştır.
• Şiirlerinde romantik duygulara yer vermiştir.
• Romanlarında toplumsal sorunları ve özellikle kadın meselelerini ele almıştır.
• Millî uyanış hareketi içinde aktif rol almıştır.
• Türkiye’de Darülfünun’dan mezun olan ilk kadın olma özelliğine sahiptir.
Eserleri
-
Yalnız Dönüyorum
-
Çölde Sabah Oluyor
-
Çöl Güneşi
-
Yakut Kayalar
-
Yerden Göğe
-
Yıldızlar ve Gölgeler
-
Şile Yolları
-
Sabah Kuşları
-
Gayya
-
Finlandiya
-
Şu
-
Domaniç Dağlarının Yolcusu