I. YENİCİLER (GARİPÇİLER)
GARİP AKIMI
Akımın Genel Özellikleri
-Bu akımın bir diğer adı birinci yenicilerdir.
-Kendilerinden önce gelip geçmiş tüm edebiyat görüşlerine karşı çıkmışlar.
-Söz sanatlarını, sanatlı dili, kurallar ve kalıpları, ölçü ve uyak gibi şeylere karşı çıktılar.
-Konuşma dili eserlerinde ön planda.
-Uyak gibi şiirde ahenk unsurlarına karşı çıktılar.
-İroni ve mizah öğesi ön planda.
-Basitlik, sadelik ve aleladelik temel ilkeleridir.
-Her şeyin şiirin konusu olabileceği görüşünü savundular.
-Anlam ve akıl bu akım için önem arz etmektedir.
-Yaşama sevinci şiirlerde kendini gösterir.
-Temsilcileri Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday, Oktay Rifat Horozcu
Akımın Temsilcileri
Orhan Veli Kanık
-Günlük konuşma dilini kullandı eserlerinde.
-İroni, espri ve nükte eserlerinde kendini gösterir.
-Ölçüsüz, serbest şiirler kaleme almıştır.
-Mehmet Ali Sel Takma adını kullandı.
-Modern şiirin olanaklarını genişleten bir sanatçıdır.
-Şiir sanatında bireyciliğe karşı çıkmıştır.
-Şiir ihtilalcisi: Şiir sanatını sokağa yönlendirmiştir.
-Ünlü Şiirleri: “Anlatamıyorum, İstanbul Türküsü, İstanbul'u Dinliyorum, Kitabe-i Seng-i Mezar, Galata Köprüsü, Delikli Şiir, Pireli Şiir.”
Eserleri
-
Yenisi
-
Destan Gibi
-
Vazgeçemediğim
-
Nasrettin Hoca Hikâyeleri
-
Karşı
-
La Fonteine Masalları
-
Garip (Bu eser Orhan Veli, Melih Cevdet ve Oktay Rifat'ın ortak olarak yazdığı bir eserdir.)
Melih Cevdet Anday
-Yalın, sade, anlaşılır bir dille eserler kaleme aldı.
-İmgeler ve simgeleri kullandı.
-Düşünce ve akla dayanan şiirler kaleme aldı.
-Birçok türde eserler kaleme aldı (Oyun, roman, deneme, anı, gezi yazısı.)
-Yunan mitolojisinden yararlandı.
-Sanatını romantik öğelerden kurtarıp sosyal temellere dayandırdı.
Eserleri
-
Kolları Bağlı Odysseus
-
Rahatı Kaçan Ağaç
-
Telgrafhane
-
Göçebe Denizin Üstünde
-
Teknenin Ölümü
Oktay Rifat Horozcu
-Lirizm ve yaşama sevincini eserlerinde işledi.
-Eserlerindeki en önemli tema Yaşama Sevincidir.
-Başarılı yergiler/eleştirileri mevcuttur.
-Tiyatro ve roman da kaleme almıştır.
-Kendini sürekli yenileyen, onaran bir sanatçıdır.
-İlk önce Garip Akımı, daha sonra ikinci yenici en son da toplumcudur.
-Eserlerinde deyimler, tekerlemeler, halk söyleyişleri kendine yer ayırır.
-Kentte yaşayan insanların günlük yaşamı başlıca konuları arasındadır.
-Dilsiz ve Çıplak adlı eseriyle Behçet Necatigil Şiir ödülünü kazandı.
Eserleri
-
Aşk ve Avarelik Üzerine Şiirler-şiir
-
Yaşayıp Ölmek-şiir
-
Aşık Merdiveni-şiir
-
Denize Doğru Konuşma-şiir
-
Güzelleme-şiir
-
Elleri Var Özgürlüğün-şiir
-
Dilsiz ve Çıplak-şiir
-
Kadınlar Arasında-tiyatro
-
Bir Takım İnsanlar-tiyatro
-
Perçemli Sokak