II. YENİCİLER
Akımın Genel Özellikleri
-Garip akımına (Birinci Yeniciler) karşı ortaya çıkmışlar.
-Çağarışım, imge ve sanatın şiirde kullanılması gerektiğini savundular. Garip akımı ise bu özellikleri red ediyordu.
-Halka değil aydınlara, okumuş ve bilen kesime hitap ediyorlar, sesleniyorlar.
-Toplumun yerine bireyi ele alıyorlar, toplum değil birey bu akım için önemlidir.
-Şiirde akıl ve anlam yerine duyguları tercih ediyorlar.
-Duyulmadık sözcükleri şiirlerinde kullandılar. Örnek olaraksa; cehennet, aparthan, üvercinka vb.
-Şiirlerinde kapalı bir anlatım mevcuttur.
-Şiirleri kolay kolay anlaşılmaz, okunduğunda sanki hiç düşünülmeden alelade bir şekilde yazılmış izlenimi veriyor.
-İkinci Yeni ismini Muzaffer Erdost bulmuştur. Dolayısıyla kendilerine bu akımın isim babası denilmektedir.
-Şiirlerinde sese ayrı bir önem veriyorlar.
Dönemin Temsilcileri
İlhan Berk
-Sembolizm akımından etkilenen sanatçı şiirin anlam için yazılamayacağı tezini savunmuştur.
-Şiirlerinde folklorik unsurları kullandı.
-Ahmet Haşim'den etkilenmiştir.
-Şiirlerinin en önemli teması aşktır.
-Soyut şiiri uç noktalara taşıyan adam.
-Sürekli değişimi adeta ilke edinmiştir.
-Sanat sanat içindir anlayışı egemendir.
-Şiirlerinin konusu / teması şunlardır: Geçmiş, mitoloji, zengin çağrışım, anlamsız ifadeler ve yoğun telmihlerdir.
-Toplumcu anlayışla da eserler kaleme almıştır. Kırsal kesim, özgürlük, işçiler ve eşitlik konuları baz alınarak.
-Önceleri hece ölçüsü ve kafiye kullanırken şiirlerinde daha sonraları Serbest, kapalı ve çağrışımsal bir üslubu kullanmıştır.
-Gündelik sahnelerin betimlemeleriyle düzyazıya yaklaşan bir üslubu da vardır.
- “Sen Antoine'nin Güvercinleri” isimli eseriyle İkinci Yeni akımına katılmıştır.
-Deniz Eskisi adlı eseriyle Yeditepe şiir ödülünü kazandı.
-İstanbul adlı eseriyle Behçet Necatigil şiir ödülünü kazandı.
-Güzel Irmak adlı eseriyle Sedat Simavi Vakfı edebiyat ödülünü kazandı.
- “Kül” adlı eseriyle TDK şiir ödülünü kazandı.
Eserleri
-
Aşk Tahtı-şiir
-
Eşik-şiir
-
Pera-şiir
-
Galata-şiir
-
Şifalı Otlar Kitabı-şiir
-
Şeyler Kitabı-şiir
-
Deniz Eskisi-şiir
-
Galile Denizi-şiir
-
Çivi Yazısı-şiir
-
Güzel Irmak-şiir
-
Kül-şiir
-
Güneşi Yakanların Selamı-şiir
-
İstanbul-şiir
-
Delta ve Çocuk
Ece Ayhan
-Sürrealizm akımından etkilenen sanatçı, şiiri bir hayal sanatı olarak tanımlıyor.
-Çok farklı bir imge dünyası mevcuttur.
-Dilin sınır ve imkânlarını zorlamıştır.
-Söz dizininde değiştirmeler yapmıştır.
-Kendine özgü sözlük ve cümleler geliştirmiştir.
-Aklın sınırlarını zorlayan kurgular kaleme almıştır.
-İkinci Yeni akımının üslup ve içerik bakımından en orijinal şairlerindendir.
-İkinci Yeni şiiri yerine Sivil şiir kavramını önermiştir.
-Sıkı şiir/etik ve marjinallik sanatçının anahtar kelimeleridir.
-Kelimelerin yerini değiştirdiği için kitap adları bile yadırganmıştır.
-Karanlık bir bakış açısına sahip olan sanatçı, alışılmamış bağdaştırmaları şiirlerinde kullandı.
-Ölüm ve arzunun birlikteliğiyle kurulmuş bir Lirizm şiirlerinde görülür.
-Sanat sanat içindir anlayışı egemendir.
Eserleri
-
Devlet ve Tabiat-şiir
-
Zambaklı Padişah-şiir
-
Yort Savul-şiir
-
Ortodoksluklar-şiir
-
Sivil Şiirler-şiir
-
Kınar Hanım'ın Denizleri-şiir
-
Bakışsız Bir Kedi Kara-şiir
Cemal Süreya
-Özgün bir imge dünyasına sahip olan sanatçı, mizah ve ironiyi şiirlerinde kullandı.
-Gelenek şiiri sınırlar düşüncesi sanatçıya egemendir.
-Foklor ve şiiri iki ayrı uç olarak değerlendirir.
-Kaleme aldığı eserlerinde kendi şahsına münhasır yani kendine özgü, orijinal sözcük ve cümleler kullandı.
-Sanatçıya göre dil ve hayal şiirin ayırıcı özelliğidir.
-Sanatçı, toplumsal değerlerden tamamen ayrı değildir.
-Şiir anayasaya aykırıdır, diyor kendileri.
-Kaleme aldığı şiirlerinde yaşayan insanın her yönüne değinmiştir. Başka bir değişle modern şiirin ressamıdır kendileri.
-İkinci Yeni akımı için "Güvercin Curnatası" kavramını kullanır.
-Şiir dışında deneme ve eleştiri türünde de eserler kaleme almıştır.
-Pazar Postasında Osman Mazlum imzasıyla yazılar / eleştiriler kaleme almıştır.
-Kaleme almış olduğu ilk şiiri Şarkısın Beyaz'dır. (1933)
- “Üvercinka” adlı eseriyle Yeditepe şiir ödülünü kazandı.
-Göçebe adlı eseriyle TDK şiir ödülünü kazandı.
-Güz Bittiği adlı eseriyle Behçet Necatigil şiir ödülünü kazandı.
-Sanat Sanat içindir anlayışı egemendir.
-Papirüs dergisini çıkarmış.
-Lirizm ve erotizm şiirlerinde görülür.
Eserleri
-
Göçebe-şiir
-
Sevda Sözleri-şiir
-
Beni Sonra Doğur Beni-şiir
-
Sıcak Nal-şiir
-
Üvercinka-şiir
-
Güz Bitiği-şiir
-
Şapkan Dolu Çiçekle-deneme
-
Uzat Saçlarını Firigya-deneme
-
Folklor Şiire Düşman-deneme
-
99 Yüz-deneme
-
Güvercin Curnatası-deneme
Sezai Karakoç
-Önce hece ölçüsünü kullandı daha sonra aruz ölçüsünü kullanmaya başladı.
-Eserlerinde semboller ve kapalı bir anlatım mevcuttur.
-Diriliş ekolünü başlatmıştır sanatçı.
-Anne, sevgi ve çocuk temalarını eserlerinde işlemiştir.
-Sanatçı kendisini İkinci Yeni şairi olarak görmez.
-Sanatçıyı meşhur eden ilk şiiri “Monna Rosa”dır.
-Fransız şiirinin etkisi de sanatçıda görülür. Öyleki Cemal Süreyya Kendilerine, “Kırık Bir Veraine” demiştir.
-Şiirinin Kaynağı: İslâmî düşünce ve modern şiirin gerçeküstücülüğü.
-Mistisizm, evliya ve peygamber kıssalarından yararlanmıştır.
-Etkileyici teşbihlerle daha önce hiç görülmemiş sentezler ortaya çıkarmış.
-Fazlasıyla makale, deneme ve inceleme eserleri kaleme almıştır.
-2006 Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük ödülünü kazandı.
-2011 CB’lığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülünü Edebiyat dalında kazandı.
-Sanat sanat içindir anlayışı egemendir.
-Anahtar kelime: Metafizik, İslâm ve modern şiir. İslâmi düşünce, mistisizm ve karanlık bir imge dünyası.
Eserleri
-
Şahdamar-şiir
-
Taha’nın Kitabı-şiir
-
Çeşmeler-şiir
-
Hızırla 40 Saat-şiir
-
Leyla ile Mecnun-şiir
-
Ayinler-şiir
-
Mona Rosa-şiir
-
Sesler-şiir
-
Zamana Adanmış Sözler-şiir
-
Körfez-şiir
Ülkü Tamer
-Süssüz ve sade bir söyleyişi olan sanatçının kendi şahsına münhasır (Özgün) bir imge dünyası vardır.
-Kapalı yani sembolist bir şiir anlayışı eserlerinde görülür.
-Kendine Özgün çağrışımları vardır.
-Neşeli ve esprili şiirler kaleme almıştır.
-Şiirlerinde bir çocuk duyarlılığı görülür.
-Son kaleme aldığı şiirlerinde Halk şiiri etkisi görülmektedir.
-1970 yılından sonra toplumsal duyarlılıkla eserler kaleme almıştır.
-Şiirlerindeki konu/tema şunlardır: Ölüm, kendi çocukluk zamanı, yaşadığı yöreden yerel renkler, özgün imgelerdir.
-Bir Adın Yolculuktu adlı eseriyle Melih Cevdet Anday şiir ödülünü kazandı.
-İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür adlı eseriyle Yeditepe Şiir Ödülünü kazanmıştır.
-Sanat için sanat anlayışı egemendir.
Eserleri
-
Yanardağın Üstündeki Kuş-şiir
-
Virgülün Başından Geçenler-şiir
-
Soğuk Otların Altında-şiir
-
Bir Adın Yolculuktu-şiir
-
Gök Onları Yanıltmaz-şiir
-
İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür-şiir
Turgut Uyar
-Yoğun hayal gücüne sahip olan sanatçı kapalı şiirler kaleme almıştır.
-Eserlerinde simgeci bir söyleyişin yanı sıra şaşırtıcı tamlamalar da görülür.
-Eserlerinin mayası şunlardır: Soyutluk ve kapalılıktır.
-Aşk, ayrılık ve ölüm de başlıca temalardır.
-İlk dönemlerde kaleme aldığı şiirleri ölçülü ve kafiyelidir.
-Sanatçının şiiri değişik aşamalardan geçmiştir.
-Eserlerinde biçimsel denemeler yapmıştır. Divan eseri gazel, kaside, rubai tarzı şiirler gibi.
-Ahmet Turgut, A.Tangar, A.Turgut ve T.U imzalarıyla eserler kaleme almıştır.
-1950'den sonra sanat-toplum ve gelenekle çatışan bireyin yalnızlığı. 1967'den sonra İkinci Yeni topluluğundan koparak anlaşılır ve sade/yalın bir dil kullanmıştır.
-Nazımla nesir arasındaki ayrımı kaldırmıştır.
-İlk şiirlerinde Hayyam, Yahya Kemal, Tevfik Fikret ve Ahmet Haşim etkisi hâkimdir.
-Büyük Saat adlı eseriyle Sedat Simavi Vakfı Edebiyat ödülünü kazanmıştır.
-Kayayı Delen İncir adlı eseriyle Behçet Necatigil şiir ödülünü kazanmıştır.
-Tütünler Islak adlı eseriyle Yeditepe şiir ödülünü kazanmıştır.
-Sanat için sanat anlayışı egemendir.
Eserleri
-
Kayayı Delen İncir-şiir
-
Büyük Saat-şiir
-
Dünya'nın En Güzel Arabistan'ı-şiir
-
Türkiye'm-şiir
-
Arz-ı Hal-şiir
-
Divan-şiir
-
Her Pazartesi-şiir
-
Toplandılar-şiir
-
Tütünler Islak-şiir
-
Göğe Bakma Durağı-şiir
Edip Cansever
-Dize mantığını kıran sanatçı uzun şiirler kaleme almıştır.
-Düşünce yönü ağır basan şiirler de kaleme almıştır.
-Sanatçı Divan şiirinden de etkilenmiştir.
-Kaleme aldığı şiirler uzun olduğu için şiirlerinde öykü, betimleme ve diyaloglar var.
-Resim sanatından faydalanmıştır.
-Yunan mitolojisinden imgeler mevcut eserlerinde.
-Tiyatrodan yararlandığı eserleri şunlardır: Çağırılmayan Yakup, Tragedyalar, Nerede Antigone.
-Kaleme aldığı ilk şiirlerinde şehir hayatının başıboşlukları vardır.
-1945'ten sonra soyut, kapalı ve imgesel şiirler kaleme aldı.
-Sanatçı siyasetten uzak bir tavır takındı.
-Şiirlerinin teması şunlardır: Kendi çağı, yabancılaşma bunalımları ve insanın iç dünyasıdır.
-Nokta adında bir dergi çıkarmıştır sanatçı.
-Ben Ruhi Bey Nasılım adlı eseriyle TDK şiir ödülünü kazanmış.
- “Yerçekimli Karanfil” adlı eseriyle Yeditepe şiir ödülünü kazanmıştır.
-Sanat için sanat anlayışı egemendir.
-Voroluşuluk, yabancılaşma ve uzun şiirler sanatçının anahtar kavramlarıdır.
Eserleri
-
Yerçekimli Karanfil-şiir
-
Tragedyalar-şiir
-
Oteller Kenti-şiir
-
Nerede Antigon-şiir
-
Sonrası Kalır-şiir
-
Umutsuzlar Parkı-şiir
-
Çağırılmayan Yakup-şiir
-
Ben Ruhi Bey Nasılım-şiir