II. YENİ SONRASI TOPLUMCU ŞİİR

Genel Özellikleri

• Bu dönemin temsilcileri, eserlerinde açık bir anlatım ve sloganvari bir üslup benimsemişlerdir.

• Şiirlerinde isyan ve direniş temaları ön plandadır.

• Temsilciler, eserlerinde yarına ve geleceğe dair güçlü bir inanç taşımaktadırlar.

• İşçi sınıfının toplumsal sorunları, sanatın temel gündemlerinden biri olmuştur.

• Dönemin egemen düşünce yapısı, Marksist anlayış çerçevesinde şekillenmiştir.

• Sanat anlayışı, sanatın toplum için var olduğu perspektifi üzerine kuruludur.

Dönemin Temsilcileri 

İsmet Özel  ​

• Sanatçının ilk şiirleri İkinci Yeni etkisi taşırken, sonraki eserlerinde toplumcu ve Marksist bir duruş ön plana çıkar.

• Eserlerinde kelime oyunlarına da yer vermiştir.

• Şiirlerinde yoğun imgelerle, kapalı ve isyancı bir üslup benimsemiştir.

• Üslubu her zaman sert, şiirlerinin tonu ise yüksek enerjilidir.

• Şiirlerinin imge yapısı ve tınısı, özgünlük ve çeşitlilik arz eder.

• 1974 sonrası dönemde, Amentü şiirleriyle İslâmî anlayış ve mistisizm temalarını işlemiştir.

• İlk dönem eserleri, sembollerle zenginleştirilmiş ve şekillendirilmiş şiirlerdir.

• Ataol Behramoğlu ile birlikte “Halkın Dostları” adlı dergiyi yayımlamıştır.

• Şiire yaklaşımı “Devrimci Romantizm” olarak tanımlanır; “Evet İsyan” adlı eseri bu devrimci ruhu yansıtır.

• “Geceleyin Bir Koşu” adlı eseri, İkinci Yeni tarzı bir örnektir.

• “Evet İsyan” şiiri, toplumcu-gerçekçi anlayışla kaleme alınmıştır.

• “Celladıma Gülümserken” adlı eseri, dinsel duyarlılıkla yazılmış şiirlerdendir.

• “Bir Yusuf Masalı” ve “Of Not Being A Jew” adlı eserler, sanatçının son dönem şiirleri arasında yer alır.

• Sanat anlayışı olarak “toplum için sanat” perspektifi egemendir.

Eserleri  

​

1. Celladıma Gülümserken

2. Amentü

3. Erbain

4. Bir Yusuf Masalı

5. Geceleyin Bir Koşu

6. Üç Mesele

7. Şiir Okuma Kılavuzu

8. Zor Zamanda Konuşmak

9. Evet İsyan

10. Taşları Yemek Yasak

Ataol Behramoğlu 

​​

• İlk şiirleri İkinci Yeni akımı etkisinde kaleme alınmış olup, 1960 sonrası dönemde ise toplumcu-gerçekçi çizgide, biçim kaygısı taşımayan serbest üslupta şiirler yazmıştır.

• İlk şiirlerinde Ataol Gürus takma adını kullanmıştır.

• Bazı şiirlerinde sloganvari bir söyleyiş benimsemiştir.

• Şiirlerinin temel ilham kaynağı, yaşanılan deneyimler ve kişisel hayat tecrübesidir.

• Şiir, çeviri, antoloji, eleştiri ve mektup gibi farklı türlerde eserler vererek çok yönlü bir edebi kişilik sergilemiştir.

• “Bir Gün Mutlaka” adlı eseri, toplumcu-gerçekçi bir bildiri niteliğindedir.

• İsmet Özel ile birlikte “Halkın Dostları” adlı dergiyi yayımlamıştır.

• Nihat Behram ile “Kadeşi” ve “Militan” adlı dergilerde ortak çalışmalar yapmıştır.

• Sanat anlayışı olarak “toplum için sanat” perspektifi hakimdir.

Eserleri  

​

1. Türkiye Üzgün Yurdum Güzel Yurdum

2. Aşk İki Kişiliktir

3. Ne Yağmur Ne Şiirler

4. Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir Şey Var

5. Bir Gün Mutlaka

Süreyya Berfe  ​

• Asıl adı Hikmet Süreyya Kapınak olan sanatçı,

• Toplumcu ve halkçı şiir anlayışıyla eserler vermiş; şiirlerinde nükteli ve kısa cümlelerin hâkim olduğu bir üslup benimsemiştir.

• Aynı zamanda çocuk edebiyatı alanında da eserler kaleme almıştır.

• İlk şiirlerinde halk kültürü, türkü ve deyimlerden yoğun şekilde yararlanmış ve bu türlerle örülü eserler üretmiştir.

• Daha sonraki dönem şiirlerinde, düzyazı ve şiir arasında bir denge arayışı göze çarpar.

• Şiirlerinde çok sayıda edebi unsuru bir arada harmanlama eğilimi göstermiştir.

• Edebiyat çevrelerinde ve yazın dünyasında özellikle Kasaba şiirleriyle tanınmıştır.

• “Nâbiga” adlı eseriyle Behçet Necatigil Şiir Ödülü’nü kazanmıştır.

Eserleri  

​

1. Seçme Şiirler

2. Hayat ile Şiir

3. Çıkrık

4. Kalfa

5. Seni Seviyorum

6. Foklar Söyledi Ben Yazdım

7. Ufkun Dışında

8. Ruhumun

9. Savrulan

10. Gün Ola

11. Nâbiga

Nihat Behram  

​​

• Sanatçının eserlerinde Marksist ve toplumcu dünya görüşü açıkça belirgindir.

• Geniş bir sözcük dağarcığına sahip olan sanatçı, biçimsel kaygılardan uzak, serbest şiir anlayışıyla eserler vermiştir.

• Şiir ve diğer eserlerinde yaşama sevinci, doğa ve aşk, ayrıca toplumsal ve bireysel yaşamı yansıtan duygular tematik olarak ön plandadır.

• Eserleri, döneminin psikolojik ve sosyokültürel dinamiklerini yansıtma niteliği taşımaktadır.

• Sanatçı, Halkın Dostları, Militan (kardeşi Ataol Behram ile birlikte çıkarmıştır) ve Güney gibi dergilerin yayımlanmasına öncülük etmiştir.

• 1986 yılında vatandaşlıktan çıkarılmış, 1996 yılında ise yeniden vatandaşlığa kabul edilmiştir.

Eserleri 

1. Hayatı Tutuşturan Acılar

2. Irmak Boylarında Turaç Seslerinde

3. Hayatımız Üstüne Şiirler

4. Dövüşe dövüşe yürünecek

5. Ay Işığı Yana Yana

6. Savrulmuş Bir Ömrün Günlerinden

7. Fırtınayla Birayla Denenmiş Arkadaşlıklar

8. Darağacında Üç Fidan

Refik Durbaş  

​​

• Sanatçı eserlerinde Marksist ideolojinin toplumsal mücadele boyutunu yansıtmıştır.

• Yazınsal üretiminde, anlamın yanı sıra biçim ve üslup unsurlarına da özen göstermiştir.

• Eserlerinde halk dili ile klasik şiir geleneğinden gelen unsurlar harmanlanmıştır.

• İlk dönem eserlerinde İkinci Yeni akımının etkileri görülürken, sonraki dönemde toplumcu bir perspektif benimsenmiştir.

• Eserlerinde, özellikle kenar mahalle insanının duygu ve düşünce dünyasına yer verilmiştir.

• Günlük konuşma diliyle iç içe geçmiş, eski kökenli sözcük kullanımları dikkat çekmektedir.

​

Eserleri 

1. Kuş Tufanı

2. Nereye Uçar Gökyüzü

3. Kırmızı Kanatlı Kartal

4. İkinci Baskı

5. Menzil

6. Hücremde Ay Işığı

7. Çırak Aranıyor

8. Çaylar şirketten

9. Denizler Sincabı

Can Yücel 

​​

• Sanatçı, Hasan Ali Yücel'in oğludur.

• İlk dönem şiirlerinde uyak kullanımına yer verirken, sonraki dönemlerde serbest vezinle eserler kaleme almıştır.

• Şiirlerinde kelime oyunları, halk türküsü ve deyişleri ile günlük konuşma diline ait unsurları kullanmıştır.

• Eserlerinde politik temalar ve siyasi şiirlere de rastlanmaktadır.

• Çok sayıda özgün çeviri çalışmasına imza atmıştır.

• Mizah ve hiciv alanındaki yetkinliğiyle de tanınmaktadır.

• Sanat anlayışında "sanat toplum içindir" anlayışı hakimdir.

Eserleri  

​

1. Kısa Devre

2. Sevgi Duvarı

3. Kuzgunun Yavrusu

4. Seke Seke

5. Alavara

6. Şiir Alayı

7. Maaile

8. Güle Güle Seslerin Sessizliği

9. Çok Bi Çocuk

10. Gezintiler

11. Gece Vardiyası

12. Can Feda

13. Ölüm ve Oğlum

14. Mekânım Datça Olsun